Menu

Strona główna
Kronika 2019
Kronika 2012+
Kronika 2011
Kronika 2010
Kronika 2008
Kronika 2007
Kronika 2006
Kronika 2005
Kronika 2004
Kronika 2003
Flora i fauna
Tabl. dekompr.
Porady
Humor
 

  © 2003-2025
Polus Sp. z o.o.
 
 

Polska flora i fauna

To jest dział w którym będę prezentował ciekawe (moim zdaniem) fotki przedstawiające naszą polską podwodną florę i faunę. Niestety nie będę podawał gdzie i kiedy zdjęcie zostało zrobione, gdyż w naszym gronie nurków są tacy którzy nie potrafią docenić podwodnego życia. Bezmyślnie zabijają największe okazy ryb (które przecież wcale nie są smaczne) i to w ilościach, które świadczą po prostu o najzwyklejszym kłusownictwie.

Flora i fauna slodkowodna


Sandacz
Sandacz to ryba drapieżna, żywiąca się drobnymi rybkami, jak np. świnką, jazgarzem i ukleją oraz małym okoniem. Tarło sandacza trwa od maja do czerwca. Samica składa wtedy od 200 000 do 900 000 jaj na płyciznach o piaszczystym lub żwirowatym dnie. Dorosłe ryby strzegą rozwijających się jaj przed niszczeniem przez inne ryby drapieżne. W Polsce sandacz występuje w słodkich wodach śródlądowych oraz w słonawych zalewach przymorskich zlewiska Morza Bałtyckiego. Zachodnią granicę jego występowania stanowi rzeka Łaba. U nas ryba ta zasiedla środkowe i dolne brzegi rzek, słonawe zatoki i zalewy przymorskie oraz jeziora położone na północy kraju. Sandacze są także hodowane w stawach sztucznych.
Mięso sandacza jest bardzo smaczne i uchodzi za przysmak. Znaczenie gospodarcze tego gatunku, zwłaszcza w rybactwie śródlądowym, jest bardzo duże. Wymiar ochronny dla sandacza wynosi 45 cm. U ryby tej występują dwie płetwy grzbietowe, które mogą stykać się ze sobą lub też może być między nimi niewielki odstęp. Głowa sandacza jest niewielka i ma kształt stożkowaty. Paszcza, ustawiona jest poziomo, uzbrojona w liczne drobne i większe ostre zęby. Sandacz może dorastać nawet do długości ponad 1 m i osiągać ciężar do 10 - 12 kg. U nas wyławiane sandacze mają przeciętną długość 50 - 80 cm i ciężar 1 - 3 kg.
 


Szczupak
Szczupak, to gatunek szeroko rozprzesteniony w wodach śródlądowych i słonawych na całej półkuli północnej. Niestety wielkie jego ilości są każdego roku wyławiane z naszych jezior i rzek. Wymiar ochrony dla szczupaka wynosi 40 cm. Szczupak dorasta do długości 1,5 m i osiąga 24 kg i więcej. Jego ciało jest silnie wydłużone i z boków nieco spłaszczone. Pokrywają je drobne łuski, zachodzące także na pokrywy skrzelowe. Linia boczna jest bardzo wyraźna i przebiega bez załamań do ogona do pokryw skrzelowych. Płetwa ogonowa jest duża i symetrycznie, dość głęboko wycięta. Głowa jest wielka i wydłużona, z dużą paszczą, spłaszczoną poziomo. Jest ona uzbrojona w liczne, ostre zęby zakrzywione do tyłu. Żuchwa jest nieco dłuższa od szczęki. Tarło szczupaka odbywa się w okresie roztopów wiosennych, często na płytkich, zalanych łąkach i trwa od marca i kwietnia. Samica składa od 3000 do 200000 jaj, które przylepiają się do roślin i przedmiotów podwodnych. Młode szczupaki żywią się planktonem, lecz bardzo prędko przechodzą na drapieżny tryb życia. Znany jest także kanibalizm tego gatunku. Można to łatwo zauważyć w stawach, w których niekiedy szczupak bywa hodowany. Szczupaki zwykle kryją się wśród roślin wodnych. Drapieżnik ten, upatrzywszy ofiarę, rzuca się na nią gwałtownie i pożera. Jest to świetny pływak, poruszający się błyskawicznymi ruchami ciała, lecz na małe odległości.
 


Okoń
Okoń to w Polsce jeden z najpospolitszych gatunków ryb słodkowodnych. Występuje praktycznie we wszystkich typach wód śródlądowych oraz w przybrzeżnych wodach Bałtyku. Mięso okonia jest bardzo smaczne. Jego połowy w jeziorach i rzekach są dość obfite. Jednak mimo tego gatunek ten w racjonalnie prowadzonej gospodarce rybackiej jest uważany za szkodnika. Powodem tego jest duża płodność okonia i jego wielka żarłoczność. Zwykle występuje on w wielkiej liczebności drobnych, nie wyrośniętych osobników. Okoń może dorastać do 30-50 cm długości i osiągać ciężar nawet 1,5 kg. W naszych wodach w większości łowione są okonie nie przekraczające długości 20 - 25 cm.
Młode okonie żywią się planktonem i larwami owadów. Prędko jednak stają się one drapieżnikami polującymi na młode ryby i wyjadającymi ikrę złożoną na tarliskach. Tarło okonia odbywa się od marca do maja. Samica w tym czasie składa 30 000 do 300 000 jaj, wydzielanych wraz z dużą ilością śluzu. Jaja oblepione śluzem tworzą długie wstęgi rozpięte na roślinach i przedmiotach podwodnych.
 


Różne drobne rybki
Różnorodne i drobne rybki, których fotki są tu umieszczone, to głównie tzw. rybi chwast: uklejki, jazgarze, cierniki, krąpiki, piskorze, kozy, kiełbie, różanki, koluchy, słonecznice a także młode osobniki innych "szlachetniejszych" gatunków np. płoci, okoni itp. Trzeba być naprawdę znawcą, aby w tym wszyskim się połapać. Ciekawa może być obserwacja takich ryb. Dla przykładu samica ciernika buduje gniazdo, a następnie opiekuje się potomstwem. Osobliwą rybą jest różanka, która w płaszczu skrzelowym małży składa swoją ikrę, a wyklute z niej rybki opuszczają gospodarza osiągnąwszy około 7 mm długości.
 

Rak
Raki są przedstawicielami gromady skorupiaków i podgromady pancerzowce. Podgromada pancerzowców dzieli się na kilka rzędów. Występujące u nas dość popularnie raki wywodzą się z rzędu dziesięcionogów i należą do podrzędów: pływające i pełzające. Są to jedni z największych w naszych wodach przedstawiciele gromady skorupiaków. Ich ciało okryte jest twardym dobrze rozwiniętym pancerzem barwy brunatnej, zgniłozielonej lub błękitnej, pokrywającym część przednią, jednolitą, zwaną głowotułowiem i tylną, członowaną, zwaną odwłokiem.
W naszym kraju występują aż cztery gatunki raków:
Rak szlachetny lub rak rzeczny.
Odznacza się krótkimi i grubymi kleszczami, zwierającymi się nieszczelnie oraz kolcami karkowymi na pancerzu. Występuje na terenach nizinnych w wolno płynących, dobrze natlenionych, czystych rzekach i strumieniach.
Rak stawowy lub rak błotny.
Charakteryzuje się długimi, wąskimi i szczelnie zamykającymi się szczypcami. Zamieszkuje stawy, jeziora i rzeki o mulistym dnie, występując również w wodach słonawych (np. ujścia rzek do morza). Raki unikają silnego światła, kryją się w norach przybrzeżnych, pod kamieniami, między zatopionymi korzeniami drzew. W dzień siedzą w norach, a żerują nocą (są wszystkożerne). Barwa pancerza zmienia się w zależności od temperatury, naświetlenia oraz środowiska. Raki przebywające w wodzie przezroczystej mają barwę jaśniejszą, żyjące zaś w wodzie mętnej są ciemniejsze. Za pokarm dla raków mogą służyć rośliny wodne jako pokarm podstawowy, a larwy owadów, dżdżownice, martwe ryby, jako pokarm dodatkowy lub w przypadku braku pokarmu roślinnego.
Rak pręgowaty lub rak amerykański.
Nie jest gatunkiem rodzimym, Został sprowadzony w 1890 r. z USA i wydostał się z hodowli, rozprzestrzenił się bardzo szybko po wodach Polski i Europy. Jest najmniejszym z występujących w kraju raków, a jednocześnie jest bardzo odporny na zanieczyszczenia wody, można go spotkać nawet w wodach pozaklasowych.
Rak sygnałowy.
Jak na razie nie notuje się występowania tego raka na wodach otwartych, poza obiektami hodowlanymi. Również nie jest gatunkiem rodzimym. W roku 1970 trafił on z USA do Polski w celach czysto komercyjnych.
 


Mięczaki (małże, ślimaki, pijawki itp.)
i inne bezkręgowce

Na terenie Polski żyje kilkadziesiąt różnych gatunków małży i ślimaków żyjących w środowisku wodnym. Wśród nich są gatunki chronione np. dość często spotykana szczeżuja wielka. Małże wcale nie są zwierzętami osiadłymi, jak sądzą niektórzy i tylko nieliczne gatunki prowadzą prawdziwie osiadły tryb życia. Ciało jest okryte charakterystyczną, dwuczęściową muszlą. Małż może przemieszczać się przy pomocy mięsistej nogi, żłobiąc głęboki rów w podłożu. Odżywiają się zawiesiną organiczną odfiltrowywaną z wody. Do najbardziej popularnych ślimaków zalicza się: zatoczki (które są hermafrodytami), rozdętki, świderki (są ślimakami zamieszkującymi podłoże, które ciągle je wzruszają, drążąc w nim tunele, mogą stanowić zagrożenie dla ikry), błotniarki (które nie dość, że żarłoczne, to szybko osiągają duże rozmiary, a ponadto są często żywicielami pośrednimi motylicy wątrobowej), skójki oraz racicznice. Niektóre gatunki ślimaków żyją w podłożu przyczyniając się do jego natlenienia. Innym rodzajem bezkręgowców bardzo rozpowszechnionych w polskich akwenach są pijawki. Występują zarówno gatunki niebezpieczne dla ryb, jak i odżywiające się roślinami lub polujące na bezkręgowce. Wśród innych bezkręgowców popularne są: moczarki, rogatki, ośliczki pospolite, oczliki, rozwielitki i różne inne pierwotniaki. W naszych akwenach słodkowodnych spotyka się także: wrotki (najmniejsze zwierzęta wielokomórkowe - mniejsze od pierwotniaków), gąbki (znane z mórz, ale występujące również w wodach słodkich, ich kolonie pokrywają połacie różnego rodzaju podłóż), mszywioły (w wodach słodkich żyje ich 20 gatunków), jamochłony (najczęściej spotyka się któryś z gatunków stułbi - dorasta nawet do 7 mm długości), wirki (należące do grupy robaków płaskich). Wszystkie te drobne żyjątka stanowią bardzo ważny, z ekologicznego punktu widzenia, składnik ekosystemów wodnych. Zamieszczone tu zdjęcia pokazują niektóre z tych zwierząt (zobserwowane przeze mnie), rzadko budzące szczególne zainteresowanie płetwonurków.
 


Roœlinnoœć
Roślinność podwodna jest zróżnicowana zależnie od głębokości. Rośliny szuwarowe (trzcina, oczerety), to przede wszystkim: turzyce i ponikło błotne. Roślinność zanurzoną i podwodną reprezentują przede wszystkim: moczarka kanadyjska, rogatek szorstki, rdestnica przeszyta, ramienica, wywłócznik, łąki włosieniczników i jeżogłówki, skupienia łączenia baldaszkowatego, strzałki wodnej oraz manny porastającej brzegi cieków wodnych. Rośliny pływające (o pływających liściach) to przede wszystkim rdest ziemnowodny, skupienia "lilii wodnych" - grążeli i grzybieni, rzadziej rdestnica pływająca. Przy brzegach (głównie rzek), gdzie występuje muł, rośnie "pokrzywka wodna". Inne spotykane rośliny wodne to: nicieniec (tworzy kłęby), dwugrot (pokręcone kłącza, ma własności halucynogenne), kryptokoryna (smukła, ciemnozielona), wgłębka (pokrywa wodę zbitym kożuchem, pożywka dla pasożytniczego ostryżu) i rogatek. W najpłytszej wodzie (do 1,5 m) rośnie lobelia (jeziorna) i brzeżyca (jednokwiatowa), głębiej (do 4 m) poryblin (jeziorny), a najgłębiej (do 9 m) - mszaki (podwodne mchy) głównie zdrojek wodny. Do najciekawszych roślin wodnych zaliczają się: kotewka orzech wodny, storczyk, strzałka wodna, salwinia pływająca, grzybień biały, grążel żółty. Lobelia jest rośliną wodną, zimozieloną ("List ich zielony jak jodłowe szpilki, kiedy je śniegi pobielą"), niestety w Polsce rzadko spotykaną i ginącą. Poryblin jeziorny jest pradawnym paprotnikiem, pamiętającym czasy dinozaurów. W przypadku jezior bogatych w wapń często dno porastają podwodne łąki ramienicowe. Niestery niektóre rośliny uczulają o czym muszą pamiętać alergicy. Wysypka (krosty) są silnie swędzące. Woda może też powodować katar sienny poprzez zawarte w niej pyłki uczulających roślin lądowych.
 


Flora i fauna morska


Bałtycka meduza
Meduza - to jedna z dwóch postaci gatunku jamochłonu z gromady krążkopławów, zwanego chełbią modrą.
Żyje w strefie przybrzeżnej m.in naszego Morza Bałtyckiego. Najbardziej powszechnie znana jest postać meduzy (osiągająca niekiedy do 40 cm średnicy), o ciele galaretowatym z 4 półksiężycowymi gonadami. Jest to zwierzę rozdzielnopłciowe o rozwoju złożonym z typowej przemiany pokoleń. Druga postać chełbi modrej to polip (kilkumilimetrowy, workowaty twór zwany również hydrantem).
Najbardziej znana jest jednak postać meduzy. Nie sposób jej niezauważyć wędrując późnym latem brzegiem Bałtyku. Meduzy masowo wyrzucone są przez morskie fale, a ich galaretowate, parasolokształtne ciała wielkości pięści, tysiącami zalegają na granicy wody i lądu. Utrudniają nam kąpiel w morzu, budząc swym oślizgłym, lepkim ciałem odrazę i wstręt. nasze bałtyckie meduzy nie parzą i to jest ich główna zaleta :).